W pracy omówiono epidemiologię, typowe przyczyny oraz objawy zawodowych chorób skóry u rolników. Autor przedstawia fakty świadczące o tym, że wykrywalność tych chorób jest obecnie bardzo niska. Poprawa tego stanu rzeczy możliwa jest tylko przy zaangażowaniu się lekarzy pierwszego kontaktu w wykrywanie zawodowych chorób skóry u rolników indywidualnych.

Zawodowe choroby skóry u rolników stanowią poważny i niedoceniany problem. Według statystyk światowych dotyczących wszystkich gałęzi gospodarki, choroby skóry stanowią 9 - 34% wszystkich chorób zawodowych, dzięki czemu zajmują w różnych krajach od pierwszego do piątego miejsca na liście najczęstszych przyczyn utraty zdolności zarobkowania. Częstość ich występowania porównywalna jest do zawodowych uszkodzeń słuchu i układu kostno-stawowego. W rolnictwie, zachorowalność na zawodowe choroby skóry ocenia się w USA na 2,8 przypadków na 1000 rolników na rok, zaś w Finlandii na 0,4 przypadków/1000/rok. Tymczasem w Polsce w roku 1999 uznano 22 rolnicze zawodowe choroby skóry, co stanowi 0,015 przypadków na 1000 ubezpieczonych na rok. Powyższe dane sugerują dalece niedostateczną wykrywalność rolniczych zawodowych chorób skóry w naszym kraju.

Poprawa tego stanu rzeczy zależy od zaangażowania się lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej oraz dermatologów działających na terenach rolniczych w wykrywanie przypadków chorób skóry podejrzanych o etiologię zawodową i kierowanie ich do specjalistycznej diagnostyki. W niniejszym artykule przedstawiono typowe postacie kliniczne zawodowych chorób skóry u rolników, jak również ich najczęstszą etiologię.

KEY WORDS: dermatologia, medycyna pracy, dermatozy zawodowe, rolnicy, wykrywanie, profilaktyka, lekarze pierwszego kontaktu.