Oprócz udziału w istotnych dla życia procesach metabolizmu i homeostazy, zadaniem skóry jest ochrona narządów wewnętrznych przed działaniem czynników środowiskowych. W szczególności środowisko pracy obfituje w liczne czynniki o działaniu uszkadzającym skórę. W pracy dokonano przeglądu wpływu czynników środowiskowych na skórę ludzką.

Skóra jest eksponowana na czynniki fizyczne, chemiczne i biologiczne - od promieniowania ultrafioletowego po bakterie i grzyby. Czynniki fizyczne obejmują energię kinetyczną, wysokie i niskie temperatury oraz promieniowanie. Powtarzane mikrourazy mogą spowodować zróżnicowane klinicznie przewlekłe choroby skóry. Przewlekłe działanie chłodu atmosferycznego lub podwyższonej temperatury może spowodować nieodwracalne zmiany w strukturze skóry. Również promieniowanie ultrafioletowe przyspiesza procesy degeneracyjne skóry. Zmiany degeneracyjne nierzadko są punktem wyjścia dla nowotworów skóry. Czynniki biologiczne mogą być umownie podzielone na zakaźne i niezakaźne. Gleba, woda i powietrze zawierają znaczne ilości czynników zakaźnych. Niektóre rośliny wydzielają substancje lotne o działaniu drażniącym lub alergizującym. Również cząstki roślin oraz sierści i nabłonków zwierzęcych mogą wywoływać skórne reakcje alergiczne i immunotoksyczne. W odróżnieniu od czynników fizycznych oraz biologicznych, czynniki chemiczne są w dużej mierze nowym zjawiskiem w ewolucji człowieka, dlatego skóra wydaje się mniej przygotowana do ochrony organizmu przed ich działaniem.

SŁOWA KLUCZOWE: skóra, środowisko, czynniki fizyczne, czynniki chemiczne, czynniki biologiczne.